ماهواره Landsat 9: چشم بیدار زمین برای پایش محیط زیست

ماهواره لندست سری 9  جدیدترین عضو خانواده لندست است که در سپتامبر ۲۰۲۱ توسط ناسا و سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS) به فضا پرتاب شد. این ماهواره با هدف پایش تغییرات زمین، مدیریت منابع طبیعی و مطالعات اقلیمی طراحی شده و داده‌های آن به صورت رایگان در اختیار محققان و سازمان‌ها قرار می‌گیرد.

تاریخچه برنامه Landsat

برنامه لندست یکی از قدیمی‌ترین و موفق‌ترین برنامه‌های سنجش از دور جهان است که از سال ۱۹۷۲ با پرتاب Landsat 1 آغاز به کار کرد. این برنامه با ارائه تصاویر پیوسته از سطح زمین، انقلابی در مطالعات زمین‌شناسی، کشاورزی و محیط زیست ایجاد کرد.

نسل‌های مختلف ماهواره‌های لندست هر بار با ارتقای فناوری‌های سنجش از دوری همراه بوده‌اند. برای مثال، Landsat 7 که در سال ۱۹۹۹ پرتاب شد، اولین ماهواره‌ای بود که از سنجنده ETM+ بهره می‌برد. Landsat 8 در سال ۲۰۱۳ با سنجنده‌های OLI و TIRS پرتاب شد و اکنون Landsat 9 با قابلیت‌های بهبودیافته، این میراث ارزشمند را ادامه می‌دهد.

ویژگی‌های فنی 

  • مدار: خورشیدآهنگ در ارتفاع ۷۰۵ کیلومتری

  • تکرار پوشش: هر ۱۶ روز (ترکیب با Landsat 8: هر ۸ روز)

  • سنجنده‌ها:

    • OLI-2 (طیف‌های مرئی و مادون‌قرمز با وضوح ۳۰ متر)

    • TIRS-2 (داده‌های حرارتی با وضوح ۱۰۰ متر)

  • پهنای تصویربرداری: ۱۸۵ کیلومتر

مقایسه Landsat 9 و Landsat 8

ویژگیLandsat 9Landsat 8
سال پرتاب۲۰۲۱۲۰۱۳
سنجنده‌هاOLI-2, TIRS-2OLI, TIRS
وضوح حرارتی۱۰۰ متر۱۰۰ متر
دقت رادیومتریک۱۴ بیت۱۲ بیت
نویز تصویر۵۰% کاهش یافتهاستاندارد

باندهای طیفی و کاربردها

باندمحدوده طیفی (نانومتر)کاربرد اصلی
۱۴۳۳–۴۵۳بررسی ذرات معلق در آب (آب‌های ساحلی)
۲۴۵۰–۵۱۰تشخیص پوشش گیاهی و آب (طیف آبی)
۳۵۳۰–۵۹۰سلامت گیاهان (طیف سبز)
۴۶۴۰–۶۷۰تشخیص کلروفیل (طیف قرمز)
۵۸۵۰–۸۸۰ارزیابی زیست‌توده (مادون‌قرمز نزدیک)
۶۱۵۶۰–۱۶۶۰رطوبت خاک و گیاهان (SWIR)
۷۲۱۰۰–۲۳۰۰شناسایی کانی‌ها و سنگ‌ها (SWIR)
۸۵۰۰–۶۸۰تصاویر پانکروماتیک (وضوح ۱۵ متر)
۹۱۳۶۰–۱۳۹۰بررسی بخار آب در جو
۱۰۱۰۶۰–۱۱۱۹۰سنجش دمای سطح زمین (حرارتی)
۱۱۱۱۷۰۰–۱۲۲۰۰سنجش دمای سطح زمین (حرارتی)

کاربردهای

✅ پوشش گیاهی و کشاورزی: بررسی سلامت محصولات و رطوبت خاک
✅ مدیریت منابع آب: پایش دریاچه‌ها و رودخانه‌ها
✅ زمین‌شناسی: شناسایی کانی‌ها و ساختارهای زمین
✅ محیط زیست: رصد جنگل‌زدایی و تغییرات اکوسیستم
✅ مدیریت بحران: نظارت بر سیل، آتش‌سوزی و خشکسالی

نمونه کاربردی: مهار آتش‌سوزی‌های استرالیا

در سال ۲۰۲۰، داده‌های این ماهواره نقش حیاتی در پایش و مدیریت آتش‌سوزی‌های ویرانگر استرالیا ایفا کرد. با استفاده از باندهای حرارتی این ماهواره، تیم‌های امداد توانستند کانون‌های حرارتی را شناسایی و اقدامات هدف‌مندی انجام دهند.

چگونه به داده‌های Landsat 9 دسترسی پیدا کنیم؟

داده‌های این ماهواره از طریق پلتفرم‌های زیر قابل دانلود رایگان هستند:

دسترسی به داده‌ها

داده‌های  این ماهواره به‌صورت رایگان از طریق پلتفرم‌های زیر قابل دریافت هستند:

  • EarthExplorer (USGS)

  • Google Earth Engine

  • NASA’s Landsat Viewer

آموزش گام به گام دانلود از EarthExplorer:

  1. به سایت EarthExplorer USGS وارد شوید.

  2. در بخش “Search Criteria” منطقه و تاریخ مورد نظر را انتخاب کنید.

  3. در تب “Data Sets”، گزینه Landsat > Landsat Collection 2 Level-1 را انتخاب کنید.

  4. نتایج جستجو را بررسی و تصاویر مورد نظر را دانلود نمایید.

چرا لندست 9 مهم است؟

  • ارائه تصاویر ماهواره ای رایگان با کیفیت بالا

  • پوشش جهانی و تناوب زمانی مناسب

  • ابزاری کلیدی برای تحقیقات علمی و تصمیم‌گیری‌های محیطی


سؤالات متداول (FAQ)

۱. تفاوت نسخه 9 با نسخه 8 چیست؟

Landsat 9 نسخه بهبودیافته Landsat 8 است با دقت بالاتر و نویز کمتر در تصاویر.

۲. آیا داده‌های  واقعاً رایگان هستند؟

بله، تمام داده‌های این ماهواره به صورت کاملاً رایگان از طریق USGS قابل دسترسی است.

۳. زمان جایگزین با Landsat 7 شد؟

این ماهواره در سال ۲۰۲۱ پرتاب شد و جایگزین Landsat 7 گردید.


🔍 مقایسه Landsat 9 و Sentinel-2

ویژگیLandsat 9 🛰️Sentinel-2 🛰️
سازمانناسا/USGSسازمان فضایی اروپا (ESA)
وضوح30 متر (15 متر پانکروماتیک)10/20/60 متر
باندهای طیفی11 باند13 باند
باند حرارتی✅ دارد (TIRS-2)❌ ندارد
تناوب تصویربرداری16 روز (8 روز با Landsat 8)5 روز
داده‌های رایگان✅ بله✅ بله
مزیت کلیدیداده‌های حرارتی + آرشیو 50 سالهوضوح بالاتر + پوشش سریع

📌 نکته:

  • برای مطالعات دمایی و تحلیل‌های بلندمدت: Landsat 9 گزینه بهتری است.

  • برای پایش پویا و کاربردهای کشاورزی: Sentinel-2 مناسب‌تر است.

هر دو ماهواره Landsat 9 و Sentinel-2 از مهمترین مأموریت‌های سنجش از دور برای پایش تغییرات زمین محسوب می‌شوند، اما با تفاوت‌های کلیدی. Landsat 9 که توسط ناسا و USGS اداره می‌شود، با وضوح 30 متری (15 متر پانکروماتیک) و دو سنجنده OLI-2 و TIRS-2، بر پایش بلندمدت تغییرات زمین تمرکز دارد. در مقابل، Sentinel-2 برنامه اروپایی کوپرنیکوس با وضوح بالاتر 10، 20 و 60 متری (13 باند طیفی) و بازدید 5 روزه از هر نقطه، برای نظارت عملیاتی طراحی شده است.

جمع‌بندی

لندست سری 9 یکی از پیشرفته‌ترین ماهواره‌های سنجش از دور است که داده‌های حیاتی برای مدیریت زمین، محیط زیست و تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد. با استفاده از این تصاویر ماهواره ای رایگان، محققان و سازمان‌ها می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌تری برای حفظ منابع طبیعی بگیرند.

📌 برای دریافت راهنمایی بیشتر درباره پردازش تصاویر این ماهواره و اطلاعات مخصوص خود شما با ما تماس بگیرید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *